Ngày 25/8 tiếp tục chứng kiến tình trạng căng thẳng leo thang giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp liên quan tới hoạt động khảo sát dầu khí ở vùng biển tranh chấp sau khi hai nước này công bố kế hoạch tiến hành các cuộc tập trận riêng rẽ tại Đông Địa Trung Hải.
Quan hệ giữa Ankara và Athens bắt đầu “nóng lên” hơn bao giờ hết khi hai nước liên tục có những hành động đáp trả lẫn nhau. Ngày 10/8, Thổ Nhĩ Kỳ điều các tàu hải quân hộ tống tàu nghiên cứu địa chất tới vùng biển tranh chấp tại Đông Địa Trung Hải. Trước động thái này, Hy Lạp đã triển khai một số tàu chiến giám sát động thái này. Đến ngày 12/8, một vụ va chạm xảy ra giữa tàu khu trục của hai nước thành viên trong tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khiến cho căng thẳng giữa hai quốc gia tiếp tục leo thang. Từ ngày 25/8, lực lượng hải quân và không quân của Hy Lạp cùng các quốc gia như Pháp, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE) và Cộng hòa Síp tiến hành một cuộc tập trận quân sự chung trong 3 ngày ở phía Đông Nam đảo Crete. Động thái này của Hy Lạp được cho là nhằm đáp trả quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ khi tiếp tục thực hiện hoạt động thăm dò địa chất trên vùng biển tranh chấp ở Địa Trung Hải.
 |
| Ảnh minh họa (Ảnh:CNN) |
Đức – quốc gia hiện giữ chức Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU) - đang tiên phong trong nỗ lực hòa giải tranh chấp giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp. Từ 25/8, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas thăm hai nước nhằm thúc đẩy đàm phán giữa hai bên, tuy nhiên, những nỗ lực này nỗ lực hòa giải đã vấp phải trở ngại khi Ankara và Athens đều công bố kế hoạch tiến hành tập trận hải quân riêng tại cùng vùng biển phía Nam đảo Crete.
Vào tháng 7, những nỗ lực của Đức nhằm đạt được một thỏa thuận giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ đã thất bại. Thổ Nhĩ Kỳ đã tạm dừng các cuộc khảo sát địa chất trong khu vực tranh chấp khi các cuộc đàm phán đang diễn ra. Tuy nhiên, hoạt động này đã tái khởi động sau khi Hy Lạp và Ai Cập đã ký một thỏa thuận phân định hàng hải nhằm thiết lập khu vực đặc quyền kinh tế (EEZ) giữa hai nước.
Trong tuyến bố mới đây của Bộ Ngoại giao Đức, Ngoại trưởng Heiko Maas nhấn mạnh sự leo thang căng thẳng giữa hai quốc gia này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tất cả các bên. Do đó, thay vì những hành động khiêu khích mới, hai quốc gia cần bình tĩnh và thực hiện những biện pháp nhằm xoa dịu căng thẳng hiện nay. Ông Heiko Maas khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp là hai đồng minh NATO, các biện pháp giải quyết tranh chấp ở Đông Địa Trung Hải cần được thực hiện dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế.
 |
| Ảnh Reuters. |
Giới quan sát nhận định, cả hai nước dường như chưa sẵn sàng cho việc “tháo ngòi” căng thẳng bất chấp những nố lực hòa giải của các quốc gia trong Liên minh châu Âu. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan khẳng định hải quân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không nhượng bộ Hy Lạp, đồng thời nhấn mạnh Athens không có quyền triển khai hệ thống định vị hàng hải và dự báo thời tiết biển, còn được gọi là Navtex tại các khu vực mà Ankara tuyên bố chủ quyền. Trong khi đó, người phát ngôn Chính phủ Hy Lạp Stelios Petsas cho biết hệ thống Navtex của nước này sẽ hết hiệu lực vào ngày 27/8 tới. Ông này cũng cho biết Hy Lạp đang phản ứng một cách bình tĩnh và sẵn sàng đàm phán cũng như sẽ hành động cứng rắn để bảo vệ quyền chủ quyền của mình.
Dự kiến, các ngoại trưởng EU sẽ tổ chức một cuộc họp không chính thức trong hai ngày 27 và 28/8 tới tại Berlin trong đó sẽ đề cập đến những vấn đề liên quan tới mối quan hệ của khối với Thổ Nhĩ Kỳ./.
