Được “truyền lửa”
Cơ sở tre gỗ Cường Thịnh rộng chỉ vài trăm mét vuông (xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, Đồng Tháp) trông khá đơn sơ. Thế nhưng, điều làm chúng tôi không khỏi bất ngờ là khi bước vào bên trong, cả bốn bạn trẻ vẫn đang tất bật với các sản phẩm “độc lạ” được làm từ tre trồng ở Việt Nam, phần nhiều là ở Đồng Tháp. Chúng tôi gặp anh Đào Nguyên Quang Kiệt, chủ cơ sở khi đôi tay anh đang nắn nót xửng hấp bánh bao được làm hoàn toàn từ tre.
Anh Kiệt khoe: Trong một lần tham gia hội chợ triển lãm nhịp cầu xúc tiến thương mại và đầu tư do UBND tỉnh Đồng Tháp tổ chức, có dịp kết bạn một chủ cơ sở chuyên xuất khẩu bánh bao đi Thái Lan, Đài Loan (Trung Quốc).
Thấy anh chuyên sản xuất các sản phẩm từ tre, mẫu mã đẹp, thân thiện với môi trường nên người bạn đã đặt 100 xửng hấp bánh bao, loại xửng mà trước đây người này chỉ đặt ở nước ngoài. Bên trong xưởng tre gỗ khá đơn sơ ấy, chúng tôi còn bắt gặp những chiếc dao, đĩa, muỗng, tách trà… rồi đến các đồ dùng học tập, hoa sen, xe… đều được làm từ tre, hoàn toàn không dùng đến đinh ốc. Trong số đó, giờ đã có nhiều đơn hàng xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Đức, Pháp, Canada.
Khởi nghiệp từ tre, nhưng ít ai ngờ, Đào Nguyên Quang Kiệt là một kỹ sư điện tử và bác sĩ thú y. Nhưng rồi cái duyên, niềm đam mê làm sản phẩm từ tre thuở nhỏ vẫn luôn thôi thúc trong anh. Một lần đang là sinh viên, đi thực tế ở khu vực Tây Nguyên, anh Kiệt bắt gặp nhiều sản phẩm mỹ nghệ rất đẹp được làm từ gỗ. Từ đây, anh Kiệt ấp ủ ý tưởng mở cơ sở gia công các sản phẩm từ tre trên chính quê hương của mình. Vậy là chàng kỹ sư từ bỏ tất cả công việc từng học ở giảng đường đại học để bắt tay vào một công việc đầy đam mê. “Có số đồng vốn ít ỏi, tôi đầu tư hết vào nghề gia công sản phẩm từ tre. Thế nhưng thời điểm đó, mọi chuyện với tôi thật sự thê thảm. Đầu tư tiền vào sản phẩm nhưng rồi bán không được, tôi phải vỡ nợ nhiều lần, buộc phải dừng lại. Rồi chuyển sang nghề chạy xe tải thuê. Có tiền trả hết nợ, tôi tiếp tục quay lại khởi nghiệp”, anh Đào Nguyên Quang Kiệt chia sẻ.
Sự khởi nghiệp trở lại của anh Kiệt còn lắm khó khăn, vất vả do số vốn ít ỏi, lẫn kinh nghiệm trong kinh doanh. Tuy nhiên, từ quyết tâm dám nghĩ dám làm, niềm đam mê sáng tạo làm ra những sản phẩm đẹp mắt, nhiều khách hàng đã tìm đến cơ sở anh. Từ đó, anh Kiệt đã mở rộng được quy mô sản xuất, trang bị nhiều máy móc hiện đại. Nói về những thành công ban đầu, anh Kiệt bộc bạch: “Thật tình mà nói, trước đây, đôi khi thấy buồn vì công việc không suôn sẻ. Nhưng phần vì đam mê, trên hết là những năm qua, lãnh đạo tỉnh, sở ngành, địa phương luôn động viên tinh thần, hỗ trợ kịp thời trong việc tư vấn, tiếp cận sản phẩm ra thị trường, từ đó cơ sở không ngừng phát triển”.
Ngoài Đào Nguyên Quang Kiệt, 5 năm trở lại đây, ở Đồng Tháp xuất hiện rất nhiều bạn trẻ khởi nghiệp thành công như: Nguyễn Anh Thy với dự án sản xuất và chế biến sản phẩm từ củ ấu, Đoàn Ngọc Minh Thùy khởi nghiệp từ những phụ phẩm nông sản để chế biến thành tinh dầu, Huỳnh Ngọc Như khởi nghiệp sản xuất khăn choàng, Ngô Chí Công chuyên sản xuất, kinh doanh hoa sen sấy khô... Sản phẩm của các bạn bước đầu tiếp cận thị trường thông qua các phiên chợ khởi nghiệp, chương trình hàng Việt về nông thôn, phiên chợ nông nghiệp xanh, phiên chợ xanh tử tế, tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, đầu tư...
Còn nhớ năm 2016, Chính phủ chính thức phát động “Quốc gia khởi nghiệp”, khi ấy, phong trào khởi nghiệp ở Đồng Tháp còn khá mới mẻ. Tuy nhiên, địa phương đã sớm truyền ngọn lửa khởi nghiệp đến các bạn trẻ. Lúc bấy giờ, Đồng Tháp trở thành một trong những tỉnh tiên phong ban hành nhiều chính sách, chủ trương để đầu tư, hỗ trợ khởi nghiệp. Nhiều cuộc thi khởi nghiệp được tổ chức với quy mô lớn; Bí thư Tỉnh ủy Lê Minh Hoan (nay là Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Dương, và sau này là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa liên tiếp có những chuyến đi cơ sở, len lỏi vào tận các con đường quê để động viên, khơi dậy niềm đam mê đến các bạn trẻ khởi nghiệp.
Song song đó, nhiều buổi hội thảo, tọa đàm về khởi nghiệp giữa cán bộ chủ chốt các sở, ban, ngành, lãnh đạo các huyện trong tỉnh, các bạn trẻ khởi nghiệp và nhiều chuyên gia đến từ Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp, Quỹ Khởi nghiệp Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam được diễn ra. Tại các buổi hội thảo, lãnh đạo tỉnh khẳng định, phong trào khởi nghiệp trước tiên phải được thẩm thấu, khơi gợi từ chính quyền. Trách nhiệm của hệ thống chính trị là cùng xây dựng nên hệ sinh thái khởi nghiệp.
“Tôi cực kỳ ấn tượng với lãnh đạo tỉnh. Trước đây tôi trồng và kinh doanh hoa kiểng. Sau những lần tham dự nghe lãnh đạo tỉnh nói chuyện về khởi nghiệp, rồi lãnh đạo tỉnh đích thân tìm đến động viên, khơi dậy niềm đam mê làm du lịch. Tôi như được truyền lửa, đầu tư mở rộng diện tích 2 ha làm du lịch. Năm rồi, tôi rất vui khi được UBND tỉnh quyết định công nhận Khu vui chơi giải trí miệt vườn Happyland Hùng Thy là điểm du lịch. Nếu không có sự động viên kịp thời của lãnh đạo tỉnh, tôi đã không quyết tâm khởi nghiệp làm du lịch mạnh mẽ như thời gian qua”, anh Nguyễn Ngọc Hùng, chủ điểm tham quan Happy Land Hùng Thy Sa Ðéc cho biết.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 22 câu lạc bộ khởi nghiệp; 162 câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế; 210 tổ hợp tác thanh niên… thu hút gần 3.000 đoàn viên, thanh niên có mô hình, dự án, quan tâm đến khởi nghiệp tham gia. Ba năm gần đây, Tỉnh đoàn đã hỗ trợ cho 25 dự án vay vốn từ nguồn vốn Quỹ quốc gia giải quyết việc làm kênh Trung ương Đoàn, giúp cho hơn 250 lượt thanh niên có vốn sản xuất, kinh doanh hiệu quả.
Bí thư Tỉnh đoàn Đồng Tháp Huỳnh Minh Thức cho biết: Hoạt động khởi nghiệp trong thanh thiếu niên thời gian qua thực sự đã tạo nên một phong trào sâu rộng.
Thời gian tới, tổ chức Đoàn - Hội các cấp trong tỉnh tiếp tục nâng cao kiến thức, kỹ năng, và đặc biệt là thái độ tích cực trong đội ngũ cán bộ Đoàn - Hội các cấp và đoàn viên thanh niên. Từng bước truyền thông điệp đến các bạn là: “Khởi nghiệp sẽ luôn đòi hỏi các bạn trẻ phải dấn thân. Nhưng cũng đừng dấn thân một mình. Phải tham gia vào cộng đồng khởi nghiệp, những người đang cùng có chung đam mê, nhiệt huyết”, qua đó ta vừa có dịp trau dồi thêm, vừa có thể được nhận sự hỗ trợ và các cơ hội hợp tác để cùng nhau phát triển. Thường xuyên chia sẻ những tấm gương trong hoạt động khởi nghiệp góp phần tạo sự lan tỏa trong thanh thiếu niên và nhân dân. Đẩy mạnh các hoạt động truyền cảm hứng, cổ vũ, động viên thanh thiếu niên mạnh dạn, tự tin khởi nghiệp…
Nỗ lực của cả hệ thống chính trị
Nổi lên như một điểm sáng về địa phương khởi nghiệp, Đồng Tháp đã xác định phát triển doanh nghiệp, đặc biệt khởi nghiệp là một nhiệm vụ trọng tâm, đột phá.
Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, sự đồng thuận và tham gia tích cực của người dân và cộng đồng doanh nghiệp, việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp, hoạt động khởi nghiệp ở Đồng Tháp đã đạt được một số kết quả khả quan, tạo sức lan tỏa sâu rộng. Phong trào khởi nghiệp từng bước được lồng ghép vào kế hoạch, chương trình hoạt động của từng ngành, địa phương. Lãnh đạo tỉnh đã tạo sự nối kết mật thiết giữa các doanh nghiệp khởi nghiệp với các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp dẫn đầu trong tỉnh. Đáng quý hơn là, khi một số doanh nhân là người Đồng Tháp thành công ở các nơi khác quay về địa phương để hỗ trợ, dẫn dắt các bạn khởi nghiệp quê mình, các doanh nghiệp lớn trong tỉnh đồng hành với các dự án khởi nghiệp, hướng dẫn, hỗ trợ và sử dụng các sản phẩm khởi nghiệp.
Bên cạnh đó, tỉnh còn tạo điều kiện, cơ hội giới thiệu sản phẩm, xúc tiến thương mại cho các doanh nghiệp khởi nghiệp thông qua các hoạt động, chuỗi sự kiện như: phiên chợ nông sản an toàn, mỗi xã một sản phẩm, hội chợ, triển lãm ngoài tỉnh và ở nước ngoài, thành lập các trung tâm giới thiệu hàng hóa ở đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, ký kết giao thương với các hệ thống siêu thị lớn; hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp từ ý tưởng, phát triển sản phẩm, thành lập doanh nghiệp, đăng ký nhãn hiệu, nâng chất lượng, cải tiến bao bì…
Kết quả thực hiện chương trình khởi nghiệp sáng tạo, Đồng Tháp có 18 nhãn hiệu nông sản đặc thù được cấp Giấy chứng nhận đăng ký xác lập bảo hộ sở hữu trí tuệ, góp phần nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường; phát triển các sản phẩm mới có nhiều bước tiến trong ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến tại các doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp và đã có hơn 150 sản phẩm khởi nghiệp được thị trường chấp nhận.
“Câu chuyện khởi nghiệp và phát triển doanh nghiệp là cả một quá trình, làm sao tạo ra sự lan tỏa nhưng bảo đảm tính kết nối các nguồn lực trong hệ sinh thái khởi nghiệp, đảm bảo dự án khởi nghiệp không phải lủi thủi, đơn thương độc mã trên thương trường, đó chính là định hướng phát triển chiều sâu mà tỉnh đã và đang thực hiện. Đồng Tháp mong muốn khởi nghiệp cần được thẩm thấu vào cả hệ thống, được kiên nhẫn vun đắp cho tương lai. Để các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp ngày càng thêm hiệu quả, thiết thực và phù hợp với tình hình tại các địa phương trên địa bàn tỉnh, thời gian tới cần sự đồng hành của người đứng đầu các ngành, các địa phương; khơi dậy và phát huy vai trò đồng hành, kết nối của các hiệp hội, hội, câu lạc bộ để từ đó xây dựng được cộng đồng khởi nghiệp tại các địa phương”. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa khẳng định.
Đến nay, toàn tỉnh có hơn 4.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó có nhiều doanh nghiệp tiêu biểu được hình thành từ phong trào khởi nghiệp. Cùng sự phát triển mạnh mẽ về số lượng, doanh nghiệp nhỏ và vừa (bao gồm cả doanh nghiệp khởi nghiệp) đã góp phần quan trọng trong chuyển dịch về cơ cấu ngành nghề thông qua tạo việc làm, thu hút lao động từ lĩnh vực nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.
Trong buổi gặp gỡ doanh nghiệp, dự án khởi nghiệp và sơ kết hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp gần đây, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Văn Dương cho biết: Thành quả của các bạn khởi nghiệp được đánh đổi bằng biết bao tâm sức. Bởi khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng. Thấu hiểu điều đó nên trong suốt thời gian qua, UBND tỉnh đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt để đồng hành cùng các dự án khởi nghiệp.
