Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng vừa có văn bản trả lời Đại biểu Quốc hội Trần Hữu Hậu (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh) liên quan đến hoạt động cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính.
Theo Thống đốc, cho vay tiêu dùng của công ty tài chính khác biệt so với hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại về đối tượng khách hàng, lãi suất, sản phẩm cho vay, kênh phân phối và quản trị rủi ro...
Theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng, công ty tài chính không được huy động tiền gửi của cá nhân, nguồn vốn hoạt động chủ yếu là vốn điều lệ, huy động trên thị trường tiền tệ, thị trường vốn.
Đối tượng khách hàng của công ty tài chính là các khách hàng có thu nhập trung bình hoặc thấp, không ổn định, hiểu biết về tài chính hạn chế, có nhu cầu vay với giá trị nhỏ, thời gian ngắn. Mục đích vay phục vụ nhu cầu đời sống sinh hoạt hàng ngày, không có tài sản bảo đảm, rủi ro cao; Quy trình, thủ tục cho vay đơn giản, thời gian giải ngân nhanh.
Việc cho vay được thực hiện thông qua việc mở điểm giới thiệu dịch vụ tại nơi cung ứng hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng để giới thiệu các sản phẩm cho vay tiêu dùng, thu thập thông tin, nhu cầu vay vốn của khách hàng nên cần đội ngũ nhân viên, cộng tác viên lớn, điều này dẫn đến chi phí thực hiện cho vay, quản lý khoản vay cao.
"Với các đặc thù trong hoạt động như vậy, mức lãi suất của các sản phẩm cho vay của công ty tài chính thường cao hơn lãi suất của các ngân hàng thương mại", Thống đốc cho biết.
 |
| Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng |
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, thông qua công tác giám sát an toàn vi mô, Ngân hàng Nhà nước thường xuyên có các văn bản chỉ đạo, chấn chỉnh, trong đó yêu cầu các công ty tài chính phải rà soát toàn bộ các quy định nội bộ về cấp tín dụng, đôn đốc thu hồi nợ, các thỏa thuận với các đối tác về thu nợ, bán nợ để bảo đảm tuân thủ đầy đủ các quy định tại Thông tư số 43/2016/TT-NHNN, các quy định của pháp luật có liên quan. Trên cơ sở đó, Ngân hàng Nhà nước sửa đổi, bổ sung quy định nội bộ đối với các hoạt động nêu trên cho phù hợp.
Đồng thời, công ty tài chính cũng được yêu cầu rà soát, đánh giá, chấn chỉnh hoạt động cho vay (bao gồm cả cho vay trả góp, cho vay tiêu dùng), trong đó tập trung vào nội dung thẩm định, xét duyệt cho vay, kiểm tra việc sử dụng vốn vay; Theo dõi, đôn đốc, thu hồi nợ; Thỏa thuận và việc thực hiện thỏa thuận của công ty tài chính với các đối tác thu hồi nợ nhằm đảm bảo minh bạch, tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng cảnh báo, kiến nghị đối với các công ty tài chính tiêu dùng có mức lãi suất cho cho vay cao; Chấn chỉnh công tác thu hồi nợ.
Ngoài ra, để ổn định lãi suất thị trường, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng bao gồm cả công ty tài chính cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn để đảm bảo thanh khoản, ổn định lãi suất huy động, giảm lãi suất cho vay; Thực hiện tiết giảm chi phí hoạt động, nâng cao hiệu quả kinh doanh nhằm chia sẻ khó khăn với khách hàng vay nhưng đảm bảo an toàn tài chính trong hoạt động...
Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tăng cường công tác quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động của các công ty tài chính, nhất là các công ty tài chính tiêu dùng, đồng thời tích cực phối hợp với Bộ, ngành, cơ quan liên quan thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp tại Chỉ thị 12/CT-TTg ngày 25/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ để góp phần hạn chế “tín dụng đen”, tăng khả năng tiếp cận nguồn tín dụng hợp pháp.
Theo Thống đốc, qua phản ánh của các đơn vị chức năng và thông tin từ phương tiện thông tin đại chúng, Ngân hàng Nhà nước thấy hiện nay có một số cá nhân, doanh nghiệp lập website, tạo ứng dụng cho vay có tên gây hiểu nhầm doanh nghiệp đó là công ty tài chính được cấp phép hoạt động.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng nhận được đề nghị phối hợp cung cấp thông tin từ Cơ quan Cảnh sát điều tra đối với các vụ án lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những công ty này.
Để bảo vệ quyền lợi của người dân nói chung và các công ty tài chính tiêu dùng nói riêng, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản chỉ đạo các Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố chủ động báo cáo và đề xuất UBND tỉnh, thành phố rà soát và yêu cầu các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức khác đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp chỉ được thực hiện hoạt động ngân hàng khi được Ngân hàng Nhà nước cấp phép, đảm bảo tuân thủ quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng; Đồng thời, yêu cầu không được sử dụng các cụm từ, thuật ngữ để quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ là hoạt động ngân hàng khi chưa được cấp phép.
