Ngày nay, dưới thời đại của cuộc cách mạng KH-CN, AI có mặt ở mọi lĩnh vực y tế, ngân hàng tới giải trí,... không ai có thể phủ nhận được vai trò của AI trong đời sống của con người. Và việc phát triển AI đang trở thành mục tiêu hàng đầu của ta trong thồi gian tới. Vậy, làm thế nào để phát triển AI? Theo các chuyên gia, việc hình thành các trung tâm AI với sự dẫn dắt của những nhà nghiên cứu tiên phong sẽ nhanh chóng tạo được đội ngũ kỹ sư AI giỏi.
Trong Ngày hội Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam (AI4VN) 2020 vừa tổ chức tại TP HCM, đã có nhiều kiến nghị về việc xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ phát triển AI cũng như có được nguồn lực chất lương cao được đưa ra bởi các chuyên gia, nhà quản lý, đảo tạo,... Đặc biệt, có ý kiến cho rằng, cần có những trung tâm AI tầm cỡ quốc gia và có mô hình "học đi đôi với hành" để Việt Nam sớm có đội ngũ làm AI giỏi.
 |
| TS Nguyễn Xuân Phong, Nhà nghiên cứu AI, Viện Nghiên cứu AI Mila (Canada). (Ảnh: Sưu tầm) |
Theo TS Nguyễn Xuân Phong, Nhà nghiên cứu AI, Viện Nghiên cứu AI Mila (Canada) dẫn ví dụ về mô hình Mila đang vận hành - đơn vị đang hợp tác cùng FPT - chia sẻ về hệ sinh thái đào tạo tài năng AI, minh họa về việc hình thành các trung tâm mang tầm quốc gia sẽ là "điểm tựa" ban đầu vững, các trung tâm vệ tinh từ đó cùng phát triển.
TS Nguyễn Xuân Phong cho hay "Mila là mô hình đào tạo, gắn kết nghiên cứu giữa trường đại học và doanh nghiệp. Viện được Chính phủ hỗ trợ về thuế, đất, các cơ chế thử nghiệm xe tự lái, chương trình AI và được hỗ trợ nền tảng tính toán... Viện này hiện có khoảng 20 công ty là các đối tác, trong đó có các tên tuổi lớn như Microsoft, Google, WeBank... Sau một thời gian hình thành, Mila không chỉ dừng lại ở trong các phòng nghiên cứu mà tại đây thu hút một lượng lớn kỹ sư giỏi từ các nơi về phát triển các công nghệ, ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau".
Theo Ông Phong, nếu Việt Nam có những trung tâm tương tự như vậy sẽ góp phần tích cực vào việc đào tạo nâng cao, phát triển nguồn nhân lực AI.
Về phía GS.TS Nguyễn Thanh Thủy, Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó chủ nhiệm Chương trình Khoa học và Công nghệ quốc gia KC 4.0 cũng đồng tình và cho biết, chiến lược quốc gia về phát triển AI đã tính đến việc hình thành các Trung tâm AI. Theo đó, Việt Nam sẽ có 3 trung tâm quốc gia về trí tuệ nhân tạo (tại TPHCM, Hà Nội và miền Trung).
 |
| GS.TS Nguyễn Thanh Thủy, Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó chủ nhiệm Chương trình Khoa học và Công nghệ quốc gia KC 4.0. (Ảnh: Sưu tầm) |
Theo ông Thủy, các trung tâm không nhất thiết là công hay tư. ông đề xuất thêm "Bộ Khoa học và Công nghệ cân nhắc xây dựng trung tâm AI tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, trong đó kết hợp giữa AI và Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia. Ở đó có thể kết nối cả những người nghiên cứu và doanh nghiệp khởi nghiệp (startup). Ở miền Trung đã có FPT Quy Nhơn, cũng có thể xem là trung tâm của Quốc gia theo mô hình đầu tư công - tư. Tại TP HCM với quyết tâm của lãnh đạo thành phố có thể thành lập một Trung tâm AI gắn kết với Khu CNC TP HCM".
Ông cũng cho biết thêm, Việt Nam đã bắt đầu hình thành những trung tâm tương tự như Mila.
Trong một hệ sinh thái, các trung tâm do các doanh nghiệp thành lập phát triển và làm chủ các sản phẩm công nghệ cũng có vai trò quan trọng. Bởi một người làm AI giởi, không chỉ sáng tạo ra mô hình lý thuyết mà còn tạo ra những sản phẩm có ích cho xã hội.
GS.TS Nguyên Thanh Thủy đề xuất "Cần có cơ chế phát hiện những người có năng lực tốt. Cách làm thế nào phụ thuộc vào sáng tạo của từng doanh nghiệp, trường đại học... mỗi nơi theo cách khác nhau để thu hút người tài. Nhóm nhân lực này được ví như V0 (vận tốc ban đầu). Tiếp đến nếu muốn chuyển động nhanh dần đều phải tạo được gia tốc. Gia tốc này phụ thuộc vào mô hình 3 cấp (đi đầu là các thầy, chuyên gia, đi giữa là người triển khai và người đi tiếp theo là thực thi (có thể là sinh viên, kỹ sư mới ra trường...)".
Theo ông, trong việc phát triển nguồn nhân lực, nếu làm tốt kiến trúc ba tầng sẽ tạo được nền tảng vững chắc và Việt Nam sẽ sớm đáp ứng được lực lượng công nghệ cao về AI.
