Trước việc Mỹ có ý định rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở với lý do “Nga liên tục vi phạm các điều khoản của hiệp ước”, hôm qua (22/5), Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương NATO đã tiến hành họp khẩn, tìm cách giữ chân Mỹ ở lại Hiệp ước này, nhằm tránh 1 cuộc chiến tranh lạnh mới. Trong khi, dù bác bỏ các cáo buộc vi phạm, phía Nga cũng tuyên bố sẵn sàng đối thoại với Mỹ về Hiệp ước này dựa trên nguyên tắc bình đẳng.
Hôm qua, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, Bộ này đã nhận được công hàm chính thức của Mỹ về việc bắt đầu thủ tục rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở.
 |
| Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov. Ảnh:Reuters. |
Bộ Ngoại giao Nga đã bày tỏ lấy làm tiếc về bước đi này của Mỹ và cho rằng điều này sẽ gây thiệt hại đáng kể cho an ninh châu Âu. Trong khi, an ninh của chính Mỹ cũng sẽ không được củng cố và uy tín của nước Mỹ trong các vấn đề quốc tế chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nhiều.
Đề cập đến tuyên bố của đại diện chính thức Mỹ rằng Washington có thể xem xét lại quyết định rút khỏi hiệp định, nếu Nga trong những tháng tới hoàn tất vô điều kiện tất cả các yêu cầu của Mỹ; Bộ Ngoại giao Nga khẳng định, đây giống như “một tối hậu thư”, do đó việc đối thoại giữa các bên có thể sẽ không hiệu quả.
Cũng theo Bộ Ngoại giao Nga, quyết định của Washington không khiến Moskva ngạc nhiên, vì nó hoàn toàn giống như đường lối hủy hoại toàn bộ các thỏa thuận trong lĩnh vực kiểm soát vũ khí và xây dựng lòng tin quân sự.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev cho rằng, việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở là bước đi tiếp theo của Washington nhằm phá hủy cấu trúc an ninh quốc tế vốn đã được thiết lập trong nhiều thập kỷ qua. Ông đề nghị phía Mỹ tiếp tục thảo luận về các vấn đề bất đồng xung quanh việc thực thi Hiệp ước này tại Ủy ban Tư vấn về Bầu trời mở ở Viên (Vienna), Áo.
Trong khi đó, tại cuộc họp khẩn cấp của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương NATO, hôm qua, các nước đồng minh của Mỹ đã kêu gọi 1 cuộc đối thoại với Nga, nhằm buộc Nga tuân thủ các điều khoản của Hiệp ước - theo như cáo buộc Mỹ, sớm nhất có thể.
Phát biểu tại cuộc họp được tổ chức trực tuyến, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tiếp tục cáo buộc Moskva hạn chế 1 số chuyến bay quy định trong Hiệp ước.
Tổng thư ký NATO cam kết đảm bảo việc kiểm soát vũ khí quốc tế, giải trừ vũ khí và không phổ biến vũ khí. Đồng thời, đồng ý rằng tất cả các quốc gia tham gia Hiệp ước Bầu trời mở phải thực hiện đầy đủ các cam kết và nghĩa vụ của mình. Tất cả các Đồng minh NATO đều đã tuân thủ đầy đủ các điều khoản: "Về hiệp ước, Nga trong nhiều năm đã áp đặt các hạn chế chuyến bay không phù hợp với hiệp ước. Tại nhiều cuộc họp thượng đỉnh NATO, chúng tôi đã từng kêu gọi Nga tuân thủ các cam kết trong hiệp ước này”.
Hiệp ước Bầu trời mở được ký năm 1992 và bắt đầu có hiệu lực vào năm 2002. Thỏa thuận cho phép các quốc gia tham gia công khai thu thập thông tin về các lực lượng vũ trang của nhau cũng như các hoạt động quân sự của các nước thành viên. Cách đây 2 ngày (21/5), Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ chuẩn bị rút khỏi thỏa thuận này và đây là thỏa thuận quốc tế quan trọng thứ ba mà nhà lãnh đạo Mỹ quay lưng kể từ khi ông nhậm chức tháng 1/2017 – sau Thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung INF./.
