Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì hôm qua (17/6) gặp nhau ở Hawaii để thảo luận về một loạt vấn đề đang gây căng thẳng thời gian qua. Đây là cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên kể từ khi những tranh cãi liên quan đến đại dịch Covid-19 bùng phát hồi tháng 3 vừa qua và cũng là cuộc gặp trực tiếp cấp cao nhất kể từ khi Mỹ và Trung Quốc ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 hồi đầunăm nay.
 |
| Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: Reuters |
Bắt đầu vào nửa đêm hôm qua (17/6) theo giờ Việt Nam, cuộc đàm phán chỉ được xác nhận vào phút chót và giới truyền thông không được phép tiếp cận. Nhận định về cuộc gặp, bà Susan Thornton, cựu quan chức ngoại giao phụ trách vấn đề châu Á - Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, cuộc gặp được kỳ vọng có thể giúp làm giảm căng thẳng giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới và tạo điều kiện cho những nỗ lực chung nhằm đối phó với dịch Covid-19, cũng như cứu nền kinh tế. Tuy nhiên một loạt sóng gió nổi lên ngay trước thềm đã phần nào phủ bóng các cuộc đàm phán.
Ngay hôm qua (17/6), trong khi Tổng thống Donald Trump công bố luật trừng phạt các quan chức Trung Quốc liên quan tới cộng đồng người Hồi giáo Ngô Duy Nhĩ, thì Trung Quốc cũng cảnh báo sẽ buộc Mỹ “phải trả giá”. Gần như cùng thời điểm, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ra thông cáo chung với các Ngoại trưởng Nhóm 7 nền công nghiệp phát triển hàng đầu (G7), trong đó hối thúc Trung Quốc thu hồi lại luật an ninh quốc gia Hong Kong.
Quan hệ Mỹ - Trung, vốn đã căng thẳng, càng trở nên xấu hơn cùng với sự bùng phát của dịch Covid-19. Là nước chịu tác động mạnh nhất của dịch bệnh, Mỹ đã không ngừng đổ lỗi cho Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho sự lây lan toàn cầu của dịch bệnh. Tổng thống Donald Trump hồi đầu tháng dọa hủy bỏ thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Trung Quốc và thậm chí còn tuyên bố không còn muốn nói chuyện với Chủ tịch Tập Cận Bình nữa.
"Tôi có cái nhìn hơi khác so với 3 tháng trước. Đó là một thỏa thuận tuyệt vời. Tôi cũng nghĩ rằng Trung Quốc muốn hòa hợp với chúng ta rất nhiều, nhưng chúng ta đã tạo dựng được một nền tảng sức mạnh to lớn. Do vậy, khi gặp bất ổn chúng ta có thể chấm dứt thỏa thuận”.
Cuộc nói chuyện gần đây nhất của Ngoại trưởng Mike Pompeo và Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì là vào ngày 15/4. Kể từ đó đối thoại giữa hai nước gần như lâm vào bế tắc.
Như một yếu tố “đổ thêm dầu” vào mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, một trích đoạn trong cuốn sách của cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã được lựa chọn để công bố ngay trong hôm qua (17/6). Ông John Bolton cáo buộc nhà lãnh đạo Mỹ đã tìm kiếm sự hỗ trợ của Trung Quốc để tái đắc cử trong cuộc bầu cử Tổng thống vào cuối năm nay. Điều này buộc chính quyền Tổng thống Donald Trump phải thận trọng hơn lúc nào hết để “tránh những con mắt dèm pha” ở trong nước, cũng như nhằm ghi điểm cho chiến dịch bầu cử Tổng thống của mình./.
