Những ngày qua, tin tức “nóng” nhất trong cộng đồng du học là chính sách mới của Cục hải quan và nhập cảnh (ICE) Mỹ về việc du học sinh có nguy cơ bị trục xuất nếu trường họ theo học chuyển sang 100% online trong học kỳ mùa thu tới.
Điểm quan trọng của chính sách
Trong thông báo mới này, du học sinh dạng F-1 và M-1 sẽ không còn hiệu lực duy trì visa, tức “out of status” (nếu đang ở Mỹ), hoặc sẽ không được xét cấp visa hay từ chối nhập cảnh (nếu bên ngoài nước Mỹ hoặc chuẩn bị bay vào nước Mỹ), nếu trường du học sinh đăng ký, hoặc các lớp du học sinh đăng ký 100% online trong học kỳ mùa thu 2020.
Với các sinh viên đang ở Mỹ, nếu học trực tuyến hoàn toàn sẽ phải chuyển đến trường có chương trình học trực tiếp hoặc hybrid (kết hợp online và trực tiếp), hoặc trở thành bất hợp pháp và đối diện với việc trục xuất.
Với các sinh viên đã về nước do COVID-19, nếu trường các bạn chuyển sang các hình thức học trực tiếp và hybrid, các bạn sẽ phải lựa chọn giữa việc quay lại Mỹ và đối diện với dịch bệnh, hoặc phải tạm dừng việc học (gap year), hoặc vẫn tiếp tục học online tại quê nhà nhưng với tình trạng status bị đóng băng, nếu muốn quay trở lại Mỹ phải có I-20 mới.
Với các bạn chuẩn bị trở thành sinh viên Mỹ, kể cả khi đã có visa và lên máy bay đến Mỹ, các bạn vẫn có nguy cơ bị từ chối nhập cảnh và buộc quay về nếu có thay đổi đột ngột về chương trình học giữa chừng.
Nghiên cứu sinh Vũ Phương.
Du học sinh thấy thế nào?
Phản ứng đầu tiên là tức giận. Bởi bình thường du học sinh Mỹ phải đối diện với biết bao khắt khe trong chính sách visa như việc cấm đi làm thêm, phải đóng học phí gấp 3 lần so với dân bản xứ thì giờ đây những người làm luật lại áp một chính sách hết sức vô lý với du học sinh, ở thời điểm Mỹ đang bùng nổ đại dịch.
Điều đó khiến tôi cảm giác mỹ đang đặt lợi ích chính trị lên sức khỏe con người, đặc biệt là nhóm yếu thế trên đất Mỹ như du học sinh. Tuy nhiên, ngành giáo dục Mỹ được xem là mảng kinh doanh lớn, nên tôi tin các trường học ở Mỹ sẽ có chính sách để bảo vệ du học sinh. Một số trường đã lên kế hoạch mở lớp hybrid, cho phép du học sinh chỉ cần lấy ít nhất 1 lớp trực tiếp hoặc hybrid là có thể ở lại hợp pháp.
Một số trường lớn có chính sách học online hoàn toàn như Harvard, MIT đã đâm đơn kiện ngược lại. Dù là phương án gì, tôi tin các trường sẽ không bỏ lơ nguồn tài chính dồi dào từ chúng ta đâu.
Tuy tôi đôi phần yên tâm hơn sau khi có thông tin trấn an từ trường, nhưng bạn tôi thì lại không được may mắn như vậy. Bạn tôi được hỗ trợ tài chính tại một trường đai học ở Cali, và hệ thống trường đại học tiểu bang Cali trước đó đã thông báo chính sách học online toàn phần, nên giờ bạn tôi dở khóc dở mếu, mà chuyển trường thì không biết có giữ được hỗ trợ tài chính hay không.
Làm du học sinh ở Mỹ chưa bao giờ dễ dàng. Ngoài những nỗi cô đơn, nhớ nhà thường trực như bao du học sinh các nước, du học sinh Mỹ luôn phải lo lắng chuyện giấy tờ, với chính sách nhập cư ngày càng ngặt nghèo. Nhiều người, như bạn tôi, phấn đấu cả đời cho giấc mơ Mỹ, nỗ lực biết bao nhiêu thứ trong suốt cả hành trình dài, bây giờ có thể phải bị trục xuất chỉ vì điều luật mới.
Hai người bạn khác của tôi cũng nhận được hỗ trợ tài chính toàn phần và hiện đã về Việt Nam từ đầu đợt dịch quyết định gap year, chấp nhận mất thêm một năm tuổi trẻ và thay đổi kế hoạch, chứ chưa muốn quay lại Mỹ trong tình hình dịch bệnh.
Dù tương lai như thế nào, vẫn mong các bạn tôi sẽ vượt qua mọi chuyện.
Du học sinh Việt tại nước ngoài.
Cần làm gì ở tình huống này?
Theo tôi, du học sinh cần cập nhật liên tục các tin tức chính thống từ website và email của trường và chính phủ. Do mỗi trường sẽ có các chính sách khác nhau để bảo vệ học sinh của mình nên các bạn hãy liên lạc trực tiếp tới International Advisor để đảm bảo tuân thủ đúng quy định giữ “status”. Không phải trường bạn tôi ở Mỹ làm như thế này thì trường tôi cũng sẽ là như thế. Kiên nhẫn, lạc quan và thông cảm.
Do thông báo đưa ra quá đột ngột trong thời điểm một số bang đang lên đỉnh dịch, các văn phòng đều sẽ làm việc cao độ để đưa ra phương án tốt nhất cho du học sinh. Nên kiên nhẫn và đừng “tấn công” email hay gọi điện đến trường nếu không thực sự cần thiết để tránh làm họ bị quá tải.
Tôi tin các trường đều sẽ sớm có email thông báo rõ chính sách trong vòng 1-2 tuần tới. Bình tĩnh, giữ gìn sức khỏe và nhớ liên lạc với gia đình. Lo lắng quá trong thời điểm này cũng không làm được gì vì du học sinh không thể kiểm soát “cuộc chơi”. Mà lo lắng thái quá thì lại dễ sinh bệnh, cực kỳ nguy hiểm khi tình hình dịch phức tạp như hiện nay.
Điều tốt hơn chúng tôi có thể làm là đảm bảo sức khỏe, ăn uống đầy đủ và thực hiện nghiêm túc các phương pháp phòng chống dịch. Và tôi tin cha mẹ chúng ta cũng đang rất hoang mang khi nghe thông tin qua báo đài, nên các bạn hãy nhớ gọi về cho cha mẹ và giải thích cho cha mẹ tường tận để các bác yên lòng.
