Nơi dạy, nơi không, cần thống nhất lại
Trong bản kiến nghị, Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng (ĐH,CĐ) Việt Nam cho biết, qua thông tin trên các phương tiện truyền thông đại chúng những ngày qua, có thể thấy việc chuyển qua phương thức dạy từ xa (bao gồm cả truyền hình và trực tuyến) trong mùa dịch Covid-19 hiện được xã hội ủng hộ.
Tuy nhiên hình thức này còn tồn tại có một số biểu hiện không chuẩn trong thực hiện ở cơ sở, cần sớm được chấn chỉnh kịp thời.
Trong đó, việc dạy học qua truyền hình cho khối giáo dục phổ thông còn thiếu sự thống nhất trong chỉ đạo triển khai ở quy mô cả nước. Do đó, mức độ triển khai dạy học từ xa ở các địa phương khác nhau có thể rất khác nhau.
Ví dụ Hà Nội là địa phương triển khai triệt để nhất. Các nội dung dạy trên truyền hình phải mới, tiếp nối với những nội dung đã học và phải bao quát tất cả các khối lớp của giáo dục phổ thông (từ lớp 4 đến lớp 12). Còn lại các tỉnh hiện chỉ hướng dạy học trên truyền hình cho 2 khối lớp 9 và 12 và chủ yếu tập trung cho ôn tập các nội dung đã học.
Một vài địa phương lại rất “đủng đỉnh”, không tổ chức dạy trên truyền hình mà chỉ dạy thí điểm qua internet cho một vài trường trong hàng nghìn trường phổ thông của địa phương (như Thanh Hóa).
Còn việc dạy học qua internet (trực tuyến) mới được triển khai ở một số ít trường, chủ yếu các trường này chủ động thực hiện, không có sự chỉ đạo nhất quán, nên hiệu suất và chất lượng nhìn chung chưa cao.
Đa số các trường (cả đại học lẫn phổ thông) đều lúng túng với cách dạy học trực tuyến còn quá mới mẻ. Không ít trường có quan niệm rất đơn giản về dạy học trực tuyến (thí dụ như: thầy không cần giảng mà để học sinh tự học, thầy giao bài tập qua điện thoại thông minh và trò nộp bài cho thầy cũng qua điện thoại thông minh).
Có trường tuy gọi là học trực tuyến nhưng tỉ lệ tham gia học chỉ 60- 70% và số còn lại do gặp khó khăn về kinh tế, gia đình không có khả năng mua các dụng cụ học tập đắt tiền nên không tham gia...
Từ thực tế đó, Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam đề nghị Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: "Cần có quy định rõ các nội dung dạy trên các kênh truyền hình quốc gia và địa phương; phải bám sát chương trình giáo dục phổ thông được Bộ ban hành, phải kế tiếp với những nội dung học trước mùa dịch và bắt buộc tất cả học sinh (trừ những trường được Bộ công nhận đủ điều kiện dạy học trực tuyến) phải học trong thời gian nghỉ đến trường trong mùa dịch".
Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đề nghị Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cần quy định rõ nội dung, phương thức và những điều kiện để công nhận kết quả học trực tuyến, học qua truyền hình.
Vạch rõ điều kiện để công nhận kết quả học trực tuyến
Để dẹp bỏ tâm lý chờ hết dịch các trường sẽ được Bộ cho kéo dài khung thời gian dạy bù các nội dung còn chưa được dạy trên lớp trước dịch, Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng cho rằng Bộ GD&ĐT cần trình Chính phủ sớm cho phép Bộ chủ trì và phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Đài Truyền hình Việt Nam và UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương xây dựng phương án dạy học trên truyền hình, cho học sinh phổ thông trong cả nước…
Sớm thành lập “Ban Chỉ đạo đổi mới phương thức dạy và học trong mùa dịch Covid-19” thống nhất hoạt động này trong cả nước, chứ không chỉ dừng ở các hoạt động riêng biệt ở từng địa phương, từng trường như hiện nay.
Đồng thời, Bộ GD&ĐT nên khuyến khích tất cả các cơ sở giáo dục (bao gồm cả đại học và phổ thông) đủ điều kiện chủ động chuyển qua hình thức học trực tuyến trong thời gian phải đóng cửa trường do dịch Covid-19.
Tuy nhiên, chỉ cho phép áp dụng đại trà dạy và học trực tuyến ở những cơ sở giáo dục phổ thông có phương thức dạy thực sự “trực tuyến” và phải bảo đảm cho 100% học sinh của những cơ sở đó có đủ điều kiện để học trực tuyến.
Bộ GD&ĐT cần nhanh chóng có văn bản hướng dẫn điều kiện để công nhận các kết quả học tập theo các phương thức học từ xa (bao gồm học qua truyền hình, học trực tuyến…) cho phù hợp tinh thần của Luật Giáo dục 2019.
Đặc biệt, Hiệp hội đề nghị Bộ có văn bản chỉ đạo cho các Sở và các cơ sở giáo dục chủ động phối hợp chặt chẽ với các kênh truyền hình/mạng giáo dục ở địa phương lên kế hoạch cụ thể bố trí giáo viên lên giảng trên kênh truyền hình khi được phân công và tham gia tích cực trong việc hướng dẫn và giải đáp thắc mắc cho học sinh…
Kinh nghiệm thế giới cho thấy việc kết hợp hài hòa giữa hai phương thức dạy học truyền thống và dạy học truyền hình/trực tuyến sẽ mang lại hiệu quả cao hơn so với việc dạy học chỉ theo từng phương thức riêng biệt.
Về lâu dài Bộ cần kiến nghị Chính phủ giao nhiệm vụ cho Bộ GD&ĐT xây dựng Đề án triển khai đại trà “Giảng dạy trực tuyến và phát triển tài nguyên giáo dục mở” trong những năm tới nhằm thay thế dần cho phương thức dạy học truyền thống hiện nay, khi có nhu cầu, như nhiều quốc gia đã và đang triển khai, để chủ động đối phó trước mọi thiên tai, dịch họa".
Video: Học Online phát huy hiệu quả giữa mùa dịch
